W wielu dziedzinach przemysłu pracownicy narażeni są na zagrożenia chemiczne. Wywołują je substancje, które w określonym stężeniu są niebezpieczne dla zdrowia człowieka. Ich występowanie w środowisku pracy nie jest zabronione, jednak konieczne jest uświadomienie o zagrożeniu i zastosowanie odpowiednich środków ochrony bezpośredniej. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się więcej.
Czym są zagrożenia chemiczne?
W zakładach pracy mogą występować czynniki szkodliwe, które prowadzą do powstawania różnych schorzeń, a nawet śmierci. Do najliczniej występujących czynników szkodliwych i niebezpiecznych należą zagrożenia chemiczne. W ten sposób określana jest obecność wszystkich substancji, które mogą mieć niekorzystny wpływ na pracownika.
Zagrożenia chemiczne mogą mieć różne przyczyny i źródła
Występują w postaci pyłów, gazów, mgiełki pary, a także dymu. Będą stanowiły zagrożenie dla zdrowia, dostając się do organizmu na kilka sposobów. Najwięcej związków chemicznych wchłania się przez drogi oddechowe, jednak mogą stanowić zagrożenie także dla błon śluzowych, narządu wzroku i skóry.
W zależności od rodzaju związku chemicznego, zagrożenia chemiczne można zakwalifikować jako:
- drażniące;
- uczulające;
- toksyczne;
- prowadzące do nieprawidłowego funkcjonowania układu rozrodczego;
- rakotwórcze;
- mutagenne.
Warto pamiętać, że przy powstaniu szczególnych warunków, te same związki chemiczne mogą tworzyć środowisko łatwopalne lub wybuchowe. To należy już jednak zaliczyć do zagrożeń fizycznych.
Gdzie najczęściej występują zagrożenia chemiczne?
Występowanie zagrożenia chemicznego wywołuje naturalne skojarzenia z branżą chemiczną. Zakłady chemiczne, kosmetyczne, petrochemiczne czy im podobne w największym stopniu narażone są na działanie takich substancji. Jednak w tych obiektach z reguły poziom i rodzaj zagrożenia jest bardzo dobrze określony, dlatego zabezpieczenie się przed nim nie stanowi wielkiego problemu.
Bardziej niebezpieczne są zagrożenia chemiczne, które występują w miejscach niezwiązanych bezpośrednio ze środkami chemicznymi. Szkodliwe związki występują powszechnie w branży budowlanej w postaci preparatów chemii budowlanej. Ze szkodliwością substancji chemicznej boryka się branża samochodowa, kosmetyczna, rolnictwo, a nawet wiele dziedzin związanych z przemysłem spożywczym. Zagrożenia chemiczne powszechne są w szpitalach i laboratoriach, a także w firmach zajmujących się profesjonalnym sprzątaniem, dezynfekcją i deratyzacją.
Zagrożenia chemiczne w miejscu pracy – obowiązki pracodawcy
Związki chemiczne towarzyszą wielu procesom produkcyjnym i przetwórczym, dlatego pracodawca nie musi całkowicie eliminować zagrożeń chemicznych z miejsca pracy. Ma jednak szereg innych zobowiązań w stosunku do pracownika. Przede wszystkim po jego stronie leży ocena warunków pracy i określenie występowania zagrożenia. Ponadto powinien w miarę możliwości dążyć do ograniczenia szkodliwości, a nawet wyeliminowania jej z danego stanowiska pracy. Może to nastąpić poprzez odpowiednie systemy zabezpieczeń, a także wprowadzenie bardziej nowoczesnych rozwiązań technologicznych.
Pracodawca musi poinformować pracownika o tym, że na jego stanowisku pracy występują zagrożenia chemiczne. Osoba wykonująca swoje zadania musi też być odpowiednio przeszkolona i wyposażona w środki ochrony bezpośredniej. Ważne jest odpowiednie oznakowanie miejsc, w których występują zagrożenia chemiczne. Można to zrobić za pomocą odpowiednich tablic nakazów i zakazów.
- Zagrożenia mechaniczne występujące w środowisku pracy
- O jakim rodzaju zagrożenia dla zdrowia informują ostrzegawcze piktogramy chemiczne? Co obejmuje klasyfikacja GHS?
- Zagrożenie biologiczne – szkodliwe czynniki w miejscu pracy
- Czynniki niebezpieczne występujące w środowisku pracy
- Zagrożenia fizyczne – uciążliwe i szkodliwe czynniki w środowisku pracy