Co to jest ryzyko zawodowe – BHP wskazuje, że jest to prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożeń w miejscu pracy. Takie niepożądane zdarzenia mogą negatywnie wpływać na zdrowie pracowników (choroby zawodowe, wypadki w pracy), dlatego obowiązkiem pracodawcy jest poinformowanie pracownika o możliwym ryzyku zawodowym.
Ryzyko zawodowe, czyli zagrożenia dla pracownika
Ryzyko zawodowe definiuje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (z dnia 26 września 1997 r.). Zgodnie z nim jako ryzyko zawodowe rozumiane jest „prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych zdarzeń związanych z wykonywaną pracą”.
Kodeks pracy nakłada na pracodawcę obowiązek podejmowania działań mogących zapobiegać niebezpieczeństwu, jeśli prowadzona przez niego działalność może prowadzić do wystąpienia zagrożeń dla zdrowia pracownika. Oznacza to, że pracodawca jest zobowiązany:
- informować o ryzyku zawodowym dla każdego stanowiska pracy;
- umożliwiać stosowanie środków ochrony zapobiegających chorobom, w tym chorobom zawodowym.
Ocena ryzyka zawodowego – dokumentacja
Odpowiedzialność za przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy ponosi firma. Pracodawca powinien chronić zdrowie i życie pracowników oraz stosować się do zaleceń lekarskich w związku z ich stanem zdrowia i to on odpowiada za przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego w miejscu pracy.
Ocena ryzyka zawodowego wymaga powołania zespołu lub zatrudnienia zewnętrznego podmiotu, który szczegółowo opisze poszczególne stanowiska pracy i związane z nimi zasady postępowania. W celu oceny i dokumentacji ryzyka zawodowego następnie należy określić potencjalne zagrożenia zawodowe oraz oszacować prawdopodobieństwo ich wystąpienia.
Dokumentowanie ryzyka zawodowego wynika z kodeksu pracy (art. 226 kp). Niezależnie od zajmowanego stanowiska przed rozpoczęciem wykonywania pracy pracownik powinien podpisać dokument potwierdzający zapoznanie się z oceną ryzyka na danym stanowisku. Takie oświadczenie należy dołączyć do akt osobowych pracownika. Powinno ono zawierać m.in.:
- położenie stanowiska pracy w odniesieniu do planu zakładu pracy;
- powierzchnię stanowiska pracy;
- opis pomieszczeń, do których ma dostęp pracownik;
- opis czynności wykonywanych na danym stanowisku pracy;
- regulamin zakładu pracy wskazujący na zasady BHP odnośnie do ryzyka zawodowego.
Co to jest ryzyko zawodowe – BHP a obowiązki pracodawcy
Ryzyko zawodowe dotyczy każdego stanowiska pracy. Obowiązek wdrożenia zasad zmniejszających ryzyko zawodowe spoczywa na pracodawcy. Jest on zobowiązany do zapewnienia bezpieczeństwa pracy – w tym celu powinien określić rodzaje i poziom ryzyka oraz zasady wykonywania pracy oparte na zasadach ochrony BHP.
Zniwelowanie negatywnego wpływu na zdrowie i życie pracowników (w tym kwestie chorób zawodowych i wypadków przy pracy) umożliwia ocena ryzyka zawodowego. Według kodeksu pracy pracodawca powinien zidentyfikować zagrożenia, a poinformowanie pracownika o możliwości ich wystąpienia udokumentować pisemnym oświadczeniem przechowywanym w aktach osobowych.
Zobacz także:- Czego dotyczy art. 226 KP? Jakie obowiązki ma pracodawca w zakresie oceny ryzyka zawodowego?
- Czym jest ocena ryzyka zawodowego oraz jak ją określić?
- Czynniki uciążliwe w środowisku pracy – jakie czynniki niebezpieczne mogą występować w środowisku pracy? Poznaj zasady BHP!
- Czynniki niebezpieczne występujące w środowisku pracy
- Czynniki szkodliwe i uciążliwe w środowisku pracy – dowiedz się, czym są badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia