Przed dopuszczeniem pracownika do pełnienia obowiązków, pracodawca musi wysłać go na badania lekarskie, a następnie przeprowadzić szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy (to tzw. szkolenia wstępne BHP). Szkolenie składa się z dwóch etapów – instruktażu ogólnego oraz instruktażu stanowiskowego, Jest to odpowiednio szkolenie wstępne ogólne i szkolenie wstępne na stanowisku pracy. Instruktaż ogólny przeprowadza pracownik służby BHP lub pracodawca, który ukończył wymagane szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. Instruktaż stanowiskowy przeprowadza osoba kierująca pracownikiem lub pracodawca. Przeczytaj, jak wyglądają szkolenia wstępne BHP.
Wstępne szkolenie BHP dla pracowników – czym jest?
Szkolenia wstępne BHP są obowiązkowe i przeprowadzane na koszt pracodawcy. Powinny one być organizowane w dniu przyjęcia pracownika do pracy. O konieczności zorganizowania takie szkolenia mówią przepisy Kodeksu pracy. Zapoznanie pracownika z podstawowymi zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisami obowiązującymi u danego pracodawcy oraz zasadami udzielania pierwszej pomocy to główne założenia szkolenia w dziedzinie BHP. Pracodawca nie ma prawa dopuścić pracownika do wykonywania obowiązków bez znajomości przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Szkolenie musi odbywać się w godzinach pracy, a zatem w dniu, w którym pracownik pozostaje do dyspozycji pracodawcy.
Szkolenia wstępne BHP – jak wygląda szkolenie pracownika?
Każdy nowy pracownik musi odbyć szkolenie wstępne BHP. Instruktaż ogólny obejmuje zagadnienia z zakresu:
- bezpieczeństwa i higieny pracy w miejscu zatrudnienia;
- zagrożeń środowiskowych i zawodowych;
- ewakuacji i p.poż.;
- pierwszej pomocy;
- prawa pracy.
Instruktaż ogólny trwa około 3 godzin. Do przeprowadzania szkoleń upoważniony może być pracodawca lub pracownik wyznaczony przez pracodawcę, pod warunkiem posiadania odpowiednich uprawnień, wiedzy i doświadczenia. Często instruktaż ogólny prowadzi pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Szkolenia BHP przez internet mogą być przeprowadzane dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach administracyjno-biurowych, kierowniczych, inżynieryjno-technicznych, nauczycieli, informatyków, pracowników ochrony zdrowia itp.
Instruktaż ogólny BHP – czy każdy musi przejść szkolenie?
Szkolenia wstępne z zakresu BHP są obowiązkiem każdego nowo zatrudnianego pracownika. Jest jednak jeden wyjątek – szkolenia przed przystąpieniem do pracy nie musi przechodzić pracownik podejmujący pracę na tym samym stanowisku, które zajmował u danego pracodawcy bezpośrednio lub z przerwą do 30 dni przed podpisaniem kolejnej umowy o pracę z tym pracodawcą.
Instruktaż stanowiskowy
Druga część szkolenia wstępnego to tzw. instruktaż stanowiskowy. Powinien oznaczać zapoznanie pracownika z warunkami panującymi na stanowisku pracy, które ma objąć. Osoba zatrudniana ma poznać czynniki ryzyka związane z wykonywaną pracą, a także sposoby ochrony przed nimi oraz postępowania w przypadku pojawienia się zagrożenia. Pracownik powinien zostać przeszkolony, jak w sposób bezpieczny, niezagrażający zdrowi i życiu ma wykonywać swoje obowiązki. Instruktaż stanowiskowy przeprowadza osoba bezpośrednio kierująca pracownikami. Instruktażu może udzielić także sam pracodawca. Ta część szkolenia może trwać nawet 8 godzin. Wyjątkiem jest instruktaż osób zatrudnionych na stanowiskach administracyjno-biurowych. W tym przypadku szkolenie może zostać skrócone do 2 godzin. Całe szkolenie wstępne BHP może zostać rozłożone na dwa dni pracujące.
Karta szkolenia wstępnego – co to jest?
Po przeszkoleniu pracownik otrzymuje kartę szkolenia wstępnego BHP, która będzie dołączona do akt pracowniczych. Szkolenie wstępne jest ważne przez określony czas. W przypadku osób na kierowniczym stanowisku jest to 6 miesięcy, dla pozostałych osób 12 miesięcy. Karta szkolenia jest dokumentem potwierdzającym odbycie instruktażu ogólnego i stanowiskowego oraz zdobycie stosownej wiedzy i umiejętności. Karta szkolenia wstępnego BHP zawiera takie informacje, jak:
- nazwę pracodawcy;
- imię i nazwisko pracownika odbywającego szkolenie;
- dane dotycząc przeprowadzonego instruktażu ogólnego i stanowiskowego: imię i nazwisko osoby prowadzącej, datę szkolenia;
- podpis pracownika potwierdzający odbycie szkolenia.
Szkolenie okresowe BHP – czym jest?
Nie tylko szkolenia wstępne BHP są obowiązkowe. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 roku w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy zawiera informacje na temat zasad przeprowadzania szkoleń oraz ich zakresu. Poza szkoleniem wstępnym, czyli instruktażem ogólnym i stanowiskowym, pracodawca ma obowiązek przeprowadzać okresowe szkolenia BHP. Mają one na celu przypomnienie najważniejszych informacji oraz ugruntowanie i poszerzenie posiadanej wiedzy i umiejętności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Szkolenie może przybrać formę kursu, seminarium, a także samokształcenia kierowanego.
Kto musi przechodzić szkolenie okresowe?
Szkolenie okresowe może być przeprowadzane raz na 3 lata, ale także nie rzadziej niż raz na 5 lub 6 lat.
- Pracodawcy oraz osoby kierujące pracownikami jak mistrzowie, brygadziści czy kierownicy – przynajmniej raz na 5 lat;
- pracownicy na stanowiskach robotniczych – przynajmniej raz na 3 lata;
- pracownicy na stanowiskach robotniczych, gdzie występują duże zagrożenia dla zdrowia i życia – nie rzadziej niż raz w roku;
- pracownicy jak konstruktorzy maszyn, technolodzy, projektanci, czyli osoby zatrudnione na stanowiskach inżynieryjno technicznych – przynajmniej raz na 5 lat;
- pracownicy służby BHP – przynajmniej raz na 5 lat;
- pracownicy administracyjno-biurowi – raz na 6 lat;
- pracownicy administracyjno-biurowi zatrudnieni u pracodawcy należącego do grupy ryzyka nie wyższej niż trzecia – nie podlegają obowiązkowi odbywania szkoleń okresowych.
Szkolenie okresowe – co jeszcze warto o nim wiedzieć?
Szkolenie okresowe pracownika w zakresie BHP zakończone jest egzaminem przeprowadzanym przez organizatora. Zaświadczenie potwierdzające jego odbycie powinno trafić do akt pracowniczych. Zgodnie z przepisami szkolenie okresowe ma odbywać się w godzinach pracy. Jeśli nie ma takiej możliwości, pracodawca może wyznaczyć inny termin, jednak czas poświęcony na jego odbycie trzeba uznać za czas pracy z prawem do wynagrodzenia i dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych. O ile szkolenia wstępne BHP są obowiązkowe, o tyle z okresowych można pracownika zwolnić. Kiedy?
Możliwe jest zwolnienie pracownika z obowiązku odbycia szkolenia okresowego, jednak pod pewnymi warunkami:
- pracownik przedłoży zaświadczenie o odbyciu szkolenia w tym okresie u innego pracodawcy;
- pracownik odbył w tym okresie szkolenie BHP wymagane dla zatrudnionych należących do innej grupy stanowisk, pod warunkiem, że zakres materiału pokrywał się i odpowiada wymaganiom na stanowisku, które pracownik obejmuje u danego pracodawcy.
Zapoznanie pracownika z przepisami BHP, zasadami bezpiecznego wykonywania swoich obowiązków to bardzo ważny obowiązek pracodawcy. Szkolenia wstępne BHP, a także te okresowe mają zwiększyć świadomość co do możliwych zagrożeń i niebezpieczeństw, a tym samym uczulić pracownika na zasady prawidłowego postępowania w sytuacji zagrożenia. Wiedza na ten temat ma zapewnić bezpieczeństwo podczas przebywania w zakładzie pracy i wykonywania obowiązków.
Zobacz także:- Szkolenie BHP – ile trwa szkolenie BHP wstępne i okresowe?
- Ile trwa szkolenie BHP dla praktykantów? Szkolenie BHP wstępne i okresowe
- Szkolenie BHP nauczycieli – co ile lat trzeba odbyć szkolenie okresowe BHP?
- Szkolenie BHP – co ile lat? Jak długo jest ważne szkolenie BHP?
- Co trzeba wiedzieć o szkoleniu BHP?
